سبک معماری ایرانی – اسلامی در پرتگاه فراموشی

دریادداشت هادی  یوسفیان عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران آمده است؛ بعد ظهور دین مبین اسلام در ایران زمین ، سبک معماری ایرانی تحت تاثیر فرهنگ غنی اسلامی شکوفا تر و بالنده تر شده به گونه ای که سبک معماری ایرانی به سبک معماری ایرانی – اسلامی جهش و نمایان شد.
سبک معماری ایرانی – اسلامی از بهترین سبک ها از از در آمیختگی کارآیی و هنرهای زیبا در سراسر جهان بدل شد ولی افسوس در عصر حاضر این سبک غنی با بی مهری های هنرمندان و مهندسان و کارفرمایان رو برو است.
توجه به معماری ایرانی– اسلامی در بناهای شهری باید دغدغه همه هنرمندان و مهندسان و کارفرمایان باشد چرا که آثار و ابنیه تاریخی از مهمترین نمادهای هویت هر کشور است و نباید این مهم اینچنین با بی مهری به دست فراموشی سپرده شوند. معماری در هر جامعه ای آئینه تمام نمای هویت اقوام است ماحصل برهم کنش عوامل خرد و کلان که دربستر زمان به ثبات رسیده و تجسد یافته است شاکله ماهوی معماری را به وجود می آورد در این بین نقش محیط درشکل دهی کالبدی و کارکردی بناها از جایگاه ویژه ای برخوردار است که تاثیر این مهم را می توان دربند بند معماری رویت کرد. معماری باید همه مولفه های دینی، ملی و اقلیمی را متناسب با فرهنگ و شرایط آب و هوایی در بر داشته باشد.
پیشرفت و توسعه ضرورت هر جامعه فعال و پویا و روبه رشد است اما نباید تاریخ و فرهنگ کهن ایران زمین این پیشرفت شود متاسفانه امروزه بسیاری از هنرمندان و مهندسان و کارفرمایان استفاده از نمادهای نامناسب و تقلیدهای کورکورانه در ساختار شهری را نماد پیشرفت و توسعه می دانند. ساخت و سازهایی که در بخش های مختلف اعم از مسکونی، تجاری، شهری و روستایی انجام می شود باید نشانی از اعتقادات و فرهنگ کشور را داشته باشد که سبک معماری می تواند آئینه تمام نمای تمدن و باورهای مردمان این سرزمین را شکل دهد..
حمایت ها از معمار ایرانی – اسلامی باید از حالت شعاری خارج شود و باید مسیر اجرایی درستی برای این مهم طراحی شود.
نقش دولت مردان در احیا معماری ایرانی – اسلامی تهیه و ابلاغ ضوابط و مقررات مربوط به نما و معماری مناسب با هر منطقه در هر استان است تا از معماری اروپایی و ظاهر غربی، نوع به کارگیری مصالح، شکل زندگی غربی، روی آوردن به رشد عمرانی شهرها و الگوسازی مسکن از کشورهای اروپایی جلوگیری شود.
در همه ساخت و سازهای فعلی اعم از مسکونی و تجاری اثری از ساختارهای اسلامی و ایرانی دیده نمی شود و دلیل این امر افزایش جمعیت به ویژه در کلان شهرها است که مشکلات زیادی را در زمینه شهرسازی، فضاهای عمومی شهری، ترافیک و ساماندهی به ساخت و سازها به وجود آورده است و در این حوزه هم نقش دولت مردان در احیا معماری ایرانی – اسلامی اختصاص زمین و زیرساخت مناسب برای ایجاد شهر ها و شهرک های جدید است
ساخت و سازهای شهری نباید از معماری اسلامی و رعایت مسائل دینی و شرعی فاصله بگیرد و این مهم با نظارت و راهبری شوراهای شهر که طلایه دار معماری و سبک زندگی اسلامی باشند محقق می گردد.
حرکت به سمت نهادینه شدن الگوهای معماری ایرانی – اسلامی در ساخت و سازها همواره باید مدنظر باشد چرا که رعایت این الگو یک ضرورت است. در الگوهای معماری ایرانی – اسلامی رعایت حریم خصوصی خانواده ها و آرامش و آسایش بیشتر آنان از ملاک بوده ولی در سبک های غربی به این اصل توجهی نگردیده است که شیوه ها با فرهنگ و جامعه ایرانی – اسلامی تطابق ندارد. خانواده ها در خانه های قدیمی با معماری سنتی احساس آرامش، شادمانی، نشاط و تنوع بیشتری نسبت به معماری جدید داشته و دارند
رشد بی‌رویه و لجام‌ گسیخته، دور ماندن از ارزش‌ ها، اصول و دانش فنی غنی معماری و شهرسازی اسلامی و بومی ایران، نقصان سیاست‌ ها و ضوابط کلان راهبردی در حوزه مدیریت شهری در گذشته و عدم آموزش صحیح شهروندان در اغلب موارد باعث چند‌گانگی و آشفتگی فضایی- کالبدی و در‌ ‌نهایت منجر به ناهمگونی سیما و منظر و اغتشاش هویتی و بصری محیط شهری به ویژه در کلان ‌شهرها شده‌ است.
باور‌ها و ارزش‌های ملی – مذهبی نقش انکارناپذیری چه در عرصه نظری و چه از جنبه عملی در ارتقای زیبایی عینی و ذهنی شهر‌ها دارند که با اجرا و احیا سبک معماری ایرانی – اسلامی محقق می شود
به جرات می توان معماری را از جمله عینی ترین جلوه گاه اندیشه دانست چرا که بیش از دیگر انواع هنرها با انسان در می آمیزد. چه بسا باشند افرادی که بنا به دلایلی کمتر در معرض هنر هایی چون خوشنویسی، نقاشی و غیره قرار گیرند اما معماری مقوله ای است که در بافت زندگی انسان حضور مقتدرانه می یابد و انسان به هیچ شیوه نمی تواند خود را از محیطی که در آن حضور دارد، جدا کند.
امروزه رسالت معماران تنها مهندسی نیست بلکه اتصال و احیاء دوباره سبک معماری ایرانی –